Arbatel De Magia Veterum (Arbatel: O Magii Starożytnych), to ezoteryczne dzieło powstałe w XVI wieku, oferujące przewodnictwo duchowe osobom pragnącym zgłębiać wiedzę tajemną. Opublikował je Pietro Perna, w edycję zaangażowany był Theodor Zwinger. Obaj mężczyźni, a prawdopodobnie także anonimowy autor księgi, byli zwolennikami filozofii Paracelsusa, co znajduje swoje odbicie w jej treści oraz przedstawionej w niej wizji świata.
Początki
Historia księgi magii zdaje się niezwykle klarowna.
Słowo „Arbatel” jest najprawdopodobniej połączeniem hebrajskiego określenia ARBOThIM (poczwórny) z AL (Bóg).
Inaczej niż w przypadku większości tekstów okultystycznych, autor nie przekonuje o przedwiecznym pochodzeniu dzieła.
Podana na stronie tytułowej data 1575 jest bardzo prawdopodobna, biorąc pod uwagę dowody na jego powstanie pomiędzy 1536 a 1583 rokiem.
W kolejnych latach dzieło zwolenników Paracelsusa tłumaczone było z łaciny na języki nowożytne i wydawane w wielu wersjach różniących się nieznacznie zawartością.
Księga zdobyła uznanie licznych filozofów epoki oraz stanowiła inspirację dla wielu z nich.
Zawdzięczamy jej chociażby utworzenie pojęć „antropozofia” (wiedza o profanum – tym, co naturalne, ludzkie) i „teozofia” (wiedza o sacrum – tym, co anielskie, boskie).
Księga magii nie ustrzegła się jednak krytyki ze strony m.in. okultysty Johanna Weyera, została potępiona przez kalwinistę Simona Sulzera oraz władze Uniwersytetu w Marburgu, co nie przeszkodziło jej zapisać się na kartach historii jako jeden z najbardziej innowacyjnych grymuarów.
Doskonalenie Duszy
Budowa dzieła jest bardzo przejrzysta, składa się ono bowiem z siedmiu rozdziałów, zawierających po siedem aforyzmów.
Równie przejrzyste wydają się zawarte tam instrukcje.
W przeciwieństwie do typowego tekstu okultystycznego Arbatel nie wytwarza aury tajemnicy, nie ukrywa się za zasłoną niedopowiedzeń i skomplikowanych opisów, ale naucza czytelnika z pewną dozą otwartości i troski.
Celem autora, wyrażonym na stronie tytułowej, jest przeciwstawienie się osobom wykorzystującym magię w złych celach oraz wspomożenie tych, którzy gotowi są przez otrzymane dary służyć Bogu i bliźniemu.
Kluczową rolę odgrywa więc wiara, obecna w każdym zdaniu Arbatelu.
Życie człowieka powinny wypełniać zaufanie, bojaźń oraz uległość wobec Ojca, który jest władcą świata i nic nie dzieje się bez jego woli.
Czytać Pismo Święte, kontemplować, modlić się, rozpowszechniać dobro – to tylko niektóre pouczenia zawarte w księdze magii.
Niezwykle ważną, jeśli nie najważniejszą częścią utworu staje się zatem pomoc czytelnikowi w stawianiu kolejnych kroków na drodze duchowego rozwoju.
Tylko w ten sposób, poprzez bożą łaskę, możliwe jest zgłębianie tajemnic i wchodzenie w relacje z duchami oraz aniołami, które są je w stanie przekazać.
Według autora magia jest niejako darem dla konkretnego człowieka nadanym mu z woli Boga.
Temu, kto zajmuje się magią, była ona przeznaczona od samego początku.
Dlatego też należy służyć Stwórcy i rozwijać w sobie pobożność.
Autor podaje także warunki, które należy spełnić, aby móc posługiwać się magią.
Są nimi:
- Zdobywanie wiedzy o Bogu poprzez kontemplację.
- Spojrzenie w głąb siebie i poznanie swojego wnętrza.
- Nauczenie swojej duszy bojaźni, miłości i uwielbienia dla Stwórcy, a ciała postępowania w zgodzie z tym, co zadowalające dla Boga i przynoszące korzyści bliźniemu.
- Rozeznanie, czy magia jest ci przeznaczona.
- Zrozumienie, kiedy i jak z pomoc ą duchów możesz czynić dobro
- Nieujawnianie publicznie tego, co nie powinno być ujawnione.
- Czynienie dobra i stronienie od zła.
W Arabatelu nie znajdziemy opisów zaklęć ani rytuałów, zamiast tego autor skupia się na osiąganiu odpowiedniego stanu ducha, pozwalającego bezpiecznie i w dobrym celu porozumiewać się z niebiańskimi bytami.
Tajemnice i Kosmos
Przedstawiona w grymuarze wizja świata wywodzi się z filozofii Paracelsusa, o czym świadczy m.in. opisanie Duchów Olimpijskich, wzmianki o związanych z naturą mitycznych stworzeniach, o mikro oraz makrokosmosie.
Jedną z najbardziej znanych części tej księgi jest niewątpliwie ta opisująca Duchy Olimpijskie, przyzywane o właściwej dla nich porze.
Jest ich siedmioro, a ich widzialne gwiazdy to:
- Aratron (Saturn), który potrafi przemieniać rzeczy w kamienie lub skarby, naucza alchemii, magii, fizyki, sprawia, że ludzie stają się niewidzialni oraz czyni ziemię urodzajną.
- Bethor (Jupiter), który nadaje godności i przedłuża życie do 700 lat.
- Phalec (Mars), który prowadzi do heroicznych czynów wojennych.
- Och (Słońce), który obdarowuje mądrością, przekazuje wiedzę medyczną, zamienia przedmioty w złoto.
- Hagith (Wenus), który nadaje piękno, miedź zamienia w złoto, a wiernym sługom przypisuje duchy pomocnicze.
- Ophiel (Merkury), który przemienia rtęć w kamień filozoficzny.
- Phul (księżyc), który przemienia wszystkie metale w srebro i przedłuża życie do 300 lat.
Duchy Olimpijskie mogą działać zarówno natychmiast, jak i długofalowo.
Ponieważ cała moc na świecie pochodzi od Boga, służą człowiekowi tylko, jeśli Bóg na to przyzwoli.
Według autora, duchy i aniołowie pomagają człowiekowi poprzez nadawanie tajemnic oraz związanych z nimi mocy.
Te dzielą się na trzy grupy, w każdej po siedem.
Do tajemnic największych (wschodnich) zaliczają się m.in. możliwość uleczenia wszelkich chorób oraz możliwość przedłużenia życia o dowolną ilość lat.
Do sekretów średnich (południowych) zaliczają się na przykład transmutacja metali i używanie ich w medycynie.
Mniejsze sekrety (zachodnie i północne) wiążą się głównie z pięciem się w górę hierarchii społecznej, otrzymaniem godności szlacheckiej, możliwością stania się bohaterem wojennym, bogatym kupcem, matematykiem lub filozofem.
Wszechświat w omawianym dziele odwzorowuje Pieczęć Tajemnic – koło, w którego centrum znajduje się A, po jego wschodniej stronie kwadrat B. C., na północy C. D., D. E. na zachodzie i E. B. na południu.
Jego ćwiartki dzielą się na siedem części, z których każda dzieli się jeszcze na cztery.
112 części koła oznacza liczbę sekretów, a centrum – Boga, ich źródło.
Istnieje ogromna liczba teorii opartych o analizę liczb występujących w księdze i przyrównanie ich do Pieczęci, próbujących przybliżyć w ten sposób postacie Duchów Olimpijskich.
Arbatel niewątpliwie odcisnął ślad na swojej epoce, jej filozofii, literaturze, magicznych praktykach i dziś również stanowi niewyczerpane źródło inspiracji, mądrości oraz wiedzy.
⇒ Czytaj także: KSIĘGA SOYGA – RENESANSOWY TRAKTAT O MAGII
