PRAMBANAN – KOMPLEKS NIEPOWTARZALNYCH, HINDUISTYCZNYCH ŚWIĄTYŃ NA JAWIE

prambanan.jpg
Prambanan foto.123rf.com

Prambanan to zbudowany w IX wieku kompleks świątyń hinduistycznych w Indonezji. Od 1991 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zachwycające konstrukcje, choć w wielu przypadkach nadszarpnięte zniszczeniami i upływem czasu, i tak budzą podziw wśród odwiedzających to miejsce turystów.

Powstanie kompleksu

Prambanan to zbiór ponad 200 świątyń hinduistycznych zbudowanych na wyspie Jawa w Indonezji, około 18 km na wschód od Yogyakarty.

Powszechnie uważa się, że kompleks zbudowano w IX wieku na zlecenie hinduistycznego księcia Rakai Pikatana, który wżeniwszy się do rządzącej, buddyjskiej rodziny królewskiej Sailednra wybudował niepowtarzalny kompleks ponad 250 świątyń.

prambanan.jpg
Prambanan fot.depositphotos.com

Według napisu umieszczonego na kamieniu węgielnym z 856 roku Świątynia Prambanan została zbudowana, aby uczcić Trimutri, czyli występującą w hinduizmie Wielką Trójcę Bogów: Brahma (Bóg Stworzyciel), Wisznu (Bóg utrzymujący Świat) oraz Śiwa (Bóg Niszczyciel).

Kolejni królowie Mataram, Lokapala i Balitung Maha Sambu, zadbali o rozbudowę kompleksu, dodając kolejne setki kaplic Pervara ułożonych w wielkie czworokąty otaczające centralne świątynie (w czasach swej świetności Prambanan liczył 508 świątyń).

Do X wieku zespół stanowił królewską świątynię Królestwa Mataram, ale gdy ok. 930 roku dynastia przeniosła się na wschód, Prambanan opuszczono.

Wielkie odkrycie

Od czasów opuszczenia kompleksu miejsce to znali tylko miejscowi.

Dopiero w 1811 roku geodeta pracujący na zlecenie Sir Thomasa Stamforda Rafflesa odkrył je przez przypadek.

Niestety, krótki pobyt Anglików na Jawie nie pozwolił na dostateczną eksplorację i zabezpieczanie ruin.

Przez kolejne dziesięciolecia zabytkowy kompleks rozkradano, wywożono z niego bezcenne rzeźby i rozbierano na materiał budowlany.

Mocno ucierpiał także przez liczne trzęsienia ziemi.

Oficjalne prace konserwatorskie rozpoczęto w 1918 roku, a w 1991 roku Prambanan został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Niezwykła, niepowtarzalna architektura

Wiele zachwycających konstrukcji świątyń kompleksu Prambanan, przypominających strzeliste rakiety, choć są mocno zniszczone lub nawet pozostały po nich tylko ruiny, do dziś budzą podziw.

Uczeni zauważają, że projekt kompleksu Prambanan nawiązuje do typowych hinduskich tradycji architektonicznych opartych na Vastu Shastra – tradycyjnym hinduskim systemie architektury bazującym na hinduistycznej kosmologii.

Prambanan.jpg
Ruiny kompleksu Prambanan foto.depositphotos.com

Kompleks i świątynie składały się z trzech równych części (stref):

  • Bhurloka – podstawa, zewnętrza platforma, strefa Ziemi – poświęcona ludziom, zwierzętom i demonom; obszar nieczysty, obezwładniony pożądaniem i bezbożnym stylem życia.
  • Bhuwarloka – środkowa część świątyni i centralny plac, strefa atmosfery – strefa ludzi świętych, ascetów, mniejszych bogów, gdzie można doświadczyć dobra i ujrzeć światło. W strefie tej znajdują się cztery rzędy 224 małych, identycznych świątyń.
  • Swarloka – szczyt świątyni, wewnętrzny plac, strefa Nieba – przestrzeń poświęcona bogom.

Prambanan współcześnie

Dziś, dzięki ciężkiej pracy, odbudowano zniszczone podczas trzęsienia ziemi i wybuchu wulkanu, trzy najważniejsze świątynie Prambanan.

Największa i najpiękniejsza (47 m wysokości) poświęcona jest bogu Śiwie, dwie pozostałe Wisznu i Bragmie.

Te monumentalne budowle, ozdobione niezwykle misternie wykonanymi płaskorzeźbami prezentującymi sceny z Ramajany (eposu o życiu Ramy, jego brata Lakszmany, żony Sity i towarzysza Hanumana) oraz posągami przedstawiającymi wyobrażenia hinduskich bóstw, razem tworzą niepowtarzalne wrażenie.

prambanan.jpg
Rzeźby w kompleksie Prambanan foto.depositphotos.com

Co ciekawe, w czasie odbudowy głównej świątyni, na głębokości prawie 6 metrów odkryto studnię, na której dnie znaleziono kamienną trumnę.

Wewnątrz znajdowała się m.in. biżuteria, kawałki złota, srebra, miedziane arkusze, szkło oraz 20 monet.

Kilka razy w miesiącu na terenie kompleksu można podziwiać przedstawienie Ramayana Balet, które odzwierciedla sceny prosto z hinduskich świętych pism.

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

 

Komentarze