Miecz Goujiana niezwykle rzadko wspominany należy do najcenniejszych odkrytych artefaktów starożytnego świata. Niesprawiedliwie pomijany cud chińskiego rzemiosła wzbudza respekt badaczy oraz pasjonatów. Mimo że powstał prawdopodobnie 2500 lat temu, miecz Goujiana w stanie nieomal idealnym dotrwał do czasów współczesnych. Oto dlaczego warto bliżej go poznać.
Chiński cud rzemiosła
Powstał prawdopodobnie 2500 lat temu, a wciąż może przeciąć stos 20 kartek papieru (co stanowi test ostrości broni).
Swą trwałość zawdzięcza przede wszystkim szczelnej pochwie, w której był przechowywany oraz doskonałemu składowi chemicznemu – jest bowiem stworzony ze stopu miedzi, cyny oraz niewielkich ilości niklu, aluminium i siarki.
Ich proporcje różnią się w zależności od miejsca: miedź pokrywająca trzon broni nadaje jej twardość, cyna na krawędziach czyni ją ostrzejszą, zaś drobne, kwiatowe wzory zawierają siarkę, odporną na upływ czasu.
Omawiany obiekt to najstarsza znana nam broń typu jian – długi (45-80 cm), obosieczny, jednoręczny miecz, przeznaczony wyłącznie dla rodzin szlacheckich.
W chińskiej kulturze i sztuce zestawiany był często z kijem, szablą oraz włócznią.
Walka tego typu bronią opierała się przede wszystkim na pchnięciach oraz cięciach, możliwe było jednak wykorzystanie jej na wiele różnych sposobów.
Współcześnie miecze jian wykorzystywane są do celów sportowych i reprezentacyjnych.
Miecz Goujiana ma 62,1 cm długości (rękojeść o długości 9,3 cm i ostrze o długości 55 7 cm), jest szeroki na 4,6 cm i waży 875 g.
Inskrypcje na klindze, zapisane starożytnym pismem, mówią: „król Yue stworzył miecz na własny użytek”.
Dwa znaki kryjące prawdopodobnie imię władcy, pozostały nieodczytane.
Zdaniem ekspertów, miecz należał do domniemanego hegemona chińskiego Goujiana.
Niezwykły obiekt pozostaje jednym z najwspanialszych zabytków kultury Państwa Środka oraz historii starożytnego miecznictwa.
Hegemon Goujian
Historia Goujiana nie jest dobrze znana i bywa podawana w wątpliwość przez historyków.
Przyszły hegemon władał państwem Yue w latach 496 – 465 p.n.e.
Znany jest przede wszystkim z wojen, które stoczył z królestwem Wu.
Relacje między państwami znacznie pogorszyły się w czasach panowania Yunchanga, ojca Goujiana.
Zaraz po wstąpieniu monarchy na tron, Yue zostało zaatakowane przez wrogą armię.
Młody król zdołał jednak obronić kraj, odnosząc zwycięstwo w bitiwe pod Zuili.
Helü, władca Wu, zmarł wskutek odniesionych obrażeń.
Trzy lata później jego syn, Fucha, opanowany pragnieniem zemsty, zwyciężył Goujiana w Bitwie pod Fujiao.
Zmuszony do przyjęcia niekorzystnego pokoju, król Yue wycofał się i przystąpił do odbudowy państwa, w czym wspierali go wybitni doradcy: Wen Zhong oraz Fan Li.
Wcześniej to właśnie oni, przekupując doradcę zwycięskiego króla, uratowali Yue przed zniszczeniem.
Według niektórych źródeł, Goujian, jego żona i wspomniani doradcy przez trzy lata zmuszeni byli służyć swemu wrogowi, dopóki, udowodniwszy swoją lojalność, nie otrzymali pozwolenia na powrót do ojczyzny.
Władca Yue w kolejnych latach rozpamiętywał doznane upokorzenia, pałając żądzą zemsty.
Po dziesięciu latach reform oraz znacznym wzmocnieniu królestwa, wykorzystując zewnętrzne i wewnętrzne konflikty targające Wu, Goujian ponownie przystąpił do działań wojennych.
Po trwającym trzy lata oblężeniu stolicy Fucha popełnił samobójstwo, a władca Yue zajął jego miejsce jako hegemon Chin.
Według popularnych opowieści słynny miecz towarzyszył władcy w chwili tryumfu.
Rozczarowani rządzą władzy Goujiana doradcy, którym zawdzięczał swój sukces, postanowili zakończyć służbę.
Wen Zhong został zmuszony do odebrania sobie życia, zaś Fan Li, często zmieniając imię, zawód oraz miejsce pobytu, został ostatecznie bogatym kupcem i autorem książek, m.in. na temat przedsiębiorczości.
Pod imieniem Tao Zhugong do dziś czczony jest jako bóg handlu, na jego cześć nazwana została także nagroda dla chińskich przedsiębiorców.
Dalsze losy króla Yue nie są znane.
Miecz Goujiana współcześnie
Miecz Goujiana został odkryty w październiku 1965 roku podczas prac nad utworzeniem zbiornika retencyjnego na rzece Zhang, w powiecie Jiangling na terenie prefektury Jingzhou.
Archeolodzy odnaleźli tam kilkanaście grobowców powstałych w czasach starożytnego państwa Chu.
Jednym z nich był Wangshan No. 1 – miejsce spoczynku nieznanego urzędnika lub arystokraty, położone 7 km od Ying, stolicy Chu.
Do podzielonej na trzy części komory grobowej prowadziła ścieżka o długości 16 m, nad którą znajdował się dół grobowy.
Wraz ze zmarłym pochowane zostało aż 400 przedmiotów, wykonanych przede wszystkim z laki (rodzaj żywicy), jedwabiu, brązu oraz jadeitu.
Były wśród nich naczynia, przedmioty codziennego użytku, wspaniały parawan z przedstawieniami zwierząt.
W trumnie, oprócz ciała, znaleziono miecz Goujiana.
Naukowcom nie udało się jednoznacznie ustalić, jak zmarły wszedł w posiadanie tak wspaniałej broni.
Mimo panującej w grobowcu wilgoci klinga pozostała ostra, raniąc podnoszącego ją archeologa.
Obecnie miecz Goujiana znajduje się w zbiorach prestiżowego Muzeum Prowincji Hubei.
Niestety, w 1994 roku, został uszkodzony podczas ekspozycji w Singapurze – powstało na nim pęknięcie o długości 7 mm.
Wypadek wywołał ogromne poruszenie wśród Chińczyków.
Od tamtej pory eksponat nigdy nie opuścił Państwa Środka, a w 2013 roku oficjalnie został wpisany na listę zabytków chińskiej kultury, których nie wolno wystawiać poza granicami państwa.
⇒ Czytaj także: MŁOTEK Z LONDON – PRAWDZIWY ARTEFAKT Z EPOKI DINOZAURÓW CZY UDANE OSZUSTWO?
