Tunel Tytusa w Turcji to prawdziwy architektoniczny cud, dowodzący olbrzymim umiejętnościom i wiedzy inżynieryjnej antycznych Rzymian. Wydrążony w górach olbrzymi tunel został zbudowany w celu zabezpieczenia portu niedaleko antycznego miasta Seleuceia Pieria i uchronienia go przed powodziami i zalewaniem. Według UNESCO jest to jedna z najwspanialszych architektonicznych pozostałości okresu rzymskiego ze względu na jej wielkość, dobrze zachowaną autentyczność oraz kunszt inżynieryjny.
Data powstania tunelu
Tunel Tytusa ani był budowany, ani nie został ukończony za panowania cesarza Tytusa (79-81 n.e.).
Jego budowa rozpoczęła się w czasie panowania ojca Tytusa – Wespazjana w drugiej połowie I. wieku n.e., a zakończono ją dopiero za panowania cesarza Antoninusa Piusa w II wieku n.e.
Daty te znamy dzięki kilku wykutym w skale inskrypcjom, znalezionym wewnątrz tunelu.
Jedna z nich to napis „Divus Vespasianus et Divus Titus F.C.”, którą w luźnym tłumaczeniu można tłumaczyć jako informację sugerującą, że inicjatorami budowy tunelu Tytusa byli Wespazjan i Tytus – „Boskiemu Wespazjanowi i Boskiemu Tytusowi, którzy zapoczątkowali powstanie”.
Kolejna inskrypcja to wyryte imię Antoninusa Piusa, co sugeruje nam, że budowa została ukończona za panowania tego cesarza.
Tunel Tytusa – architektoniczny cud
Tunel Tytusa rozciąga się na długości 1,4 km w dzisiejszej Samandag-Cevlik w Turcji.
W czasach rzymskich miasto to było znane jako Seleucia Pieria.
Cały tunel został wykuty w litej skale, co jest świadectwem niezwykłego wyczynu rzymskiej inżynierii, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę stosunkowo krótki czas jego powstania.
Co więcej, ten architektoniczny cud został stworzony bez większych trudności tylko przez człowieka i do dziś przetrwał bez większych zniszczeń.
Został zaprojektowany przez inżynierów dziesiątego legionu Fratensis i zbudowany przez rzymskich legionistów, marynarzy i więźniów.
Cel powstania
Dlaczego zlecono budowę takiego tunelu?
Otóż starożytne miast Seleucia Pieria było jednym z czterech miast syryjskiego tetrapolis, ważnym portem rzymskim, w którym egzotyczne towary ze Wschodu eksportowano do Rzymu.
Miasto to miało jednak poważny problem, ponieważ stale było narażone na powodzie ze strony spływającej z pobliskich gór wody.
Z racji tego, że woda z gór niosła ze sobą muł i błoto, port był zamulany i przestawał sprawnie funkcjonować.
Sieć kanałów wybudowana przez poprzednich cesarzy do odprowadzania wody deszczowej, nie przynosiła żadnego pożytku, dlatego też problem ten postanowił raz na zawsze rozwiązać cesarz Wespazjan.
Zlecił wydrążenie potężnego tunelu w samym środku litych skał, by zamknąć przednią część koryta strumienia i skierować wody przez sztuczny kanał oraz tunel.
Tunel Tytusa jest nie tylko świadectwem rzymskiej pomysłowości w rozwiązywaniu wyzwań stojących przed starożytnymi miastami, ale także należy do wielkich architektonicznych przykładów zaawansowanych konstrukcji antycznego świata rzymskiego.
