W okolicach wsi Ulów na Roztoczu Środkowym wśród lasów znajduje się kilka stanowisk archeologicznych, na których prace wykopaliskowe trwają od 2002 roku. Obecnie archeolodzy odnaleźli na miejscu jedyne w swym rodzaju konstrukcje słupowe, które podobno 1400 lat temu stworzyli Germanie.
Kompleks osadniczy w Ulowie
Prace wykopaliskowe w lasach w okolicach Ulowa rozpoczęto na szeroką skalę w kwietniu 2002 roku.
Rok wcześniej detektoryści – poszukiwacze broni z okresu II Wojny Światowej przeszukując tamtejsze tereny, natrafili na kilkaset metalowych pamiątek archeologicznych.
Okres ich powstania datowano na okres rzymski, wędrówki ludów oraz okres wczesnego średniowiecza.
Do dziś pod kierownictwem dr Barbary Niezabitowskiej-Wiśniewskiej z Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie trwają prace na ośmiu stanowiskach archeologicznych.
Wśród nich rozpoznano m.in. osadę z okresu rzymskiego i wędrówek ludów, półziemiankę, a nawet dwa cmentarzyska.
Wszystkie dotychczasowe odkrycia pochodziły z okresu od początku IV wieku do drugiej połowy V wieku.
Germanie i tajemnicze konstrukcje słupowe
Obecnie w trakcie prac archeologicznych w obrębie cmentarzyska należącego do jednego z germańskich ludów natrafiono na trzy duże konstrukcje słupowe, które zbudowano zgodnie z zasadniczymi kierunkami świata.
Datowanie radiowęglem wskazało, że budowle wzniesiono pomiędzy końcem V wieku a początkiem VII wieku, co wywołało wielkie zdziwienie wśród badaczy, gdyż w tym okresie większość polskich terenów była bezludna.
Z czasem jedna zaczęli zapełniać je Słowianie, jednak jak zaznaczają archeolodzy – oni zamieszkiwali półziemianki, a odkryte konstrukcje słupowe w żadnej mierze ich nie przypominają.
Po pierwsze nie wkopano ich w ziemię, a po drugie są większe, ich wymiary sięgają nawet kilkunastometrowej powierzchni.
Odkrytym budowlom słupowym zdaniem naukowców bliżej jest do znanych im z terenu cmentarzyska konstrukcji stworzonych przez Germanów.
Dlatego też dr Niezabitowska-Wiśniewska twierdzi, iż to właśnie Germanie wznieśli te konstrukcje, co świadczy o tym, że przebywali na obszarach obecnej Polski o wiele dłużej, niż dotąd uważano.
Zagadkowe powstanie
Dlaczego Germanowie mieliby wznieść konstrukcje na terenie cmentarzyska?
Na to pytanie odpowiedzi poszukują także archeologowie.
Według kierowniczki wykopalisk istnieją dwa możliwe powody takiej, a nie innej lokalizacji tych budowli.
Pierwsza głosi, iż budowniczymi byli Herulowie – przybyły z Moraw lud germański, który po przegranych walkach z Longobardami udał się w podróż do Skandynawii.
W trakcie swej wędrówki pozostawili po sobie schedę w postaci tych niecodziennych domów.
Drugie wyjaśnienie dotyczy trwałego osadnictwa Germanów z okolic Ulowa, którzy żyli tam nieprzerwanie aż do VII wieku.
Pozostawione konstrukcje mogły służyć im jako platformy pogrzebowe – miejsca, w których dokonywano pogrzebowych rytuałów.
Zmiana historycznych faktów?
Im więcej takich archeologicznych odkryć, tym bardziej złożona wydaje się kultura i osadnictwo terenów Polski sprzed 1500 lat.
Z każdym nowym odkryciem zmieniają się historyczne fakty.
Już kilka lat trwają badania zespołu profesora Aleksandra Bursche, który w ramach projektu „Okres Wędrówek Ludów w dorzeczu Odry i Wisły” ustalił, iż w połowie I tysiąclecia na obszarach dzielących Odrę i Wisłę doszło do zasymilowania się Słowian z ludnością germańską.
Z kolei zespół, któremu przewodniczy profesor Marek Figlerowicz z PAN pragnie pod względem genetycznym ustalić, czy Słowianie pojawili się nad Wisłą wcześniej, niż to się zakłada.
Mamy nadzieję, że kolejne odkrycia archeologów i naukowców będą równie ciekawe i spektakularne.
