Najsłynniejsze więzienie w Alcatraz wciąż budzi postrach, chociaż od dawna nie ma tam żadnych więźniów, którzy odsiadywaliby karę za swoje przestępstwa. Dlaczego jest takie słynne i czy naprawdę udało się komuś z niego uciec?
Historia wyspy
Historia tej wyspy rozpoczęła się w 1775 roku, ponieważ wtedy hiszpański podróżnik Juan Manuel de Ayala dopłynął do brzegów dzisiejszej zatoki San Francisco.
Tę niewielką, ale też skalistą wyspę nazwał „La Isla de los Alcatraces”, czyli „Wyspą Pelikanów”.
Wtedy na tej wyspie nie było żadnych śladów życia.
Wyspę bardzo szybko zaczęto nazywać tylko Alcatraz, ponieważ nic na niej nie było.
Dopiero w połowie XIX wieku z inicjatywy prezydenta, którym był Millard Fillmore, teren ten zaczęto wykorzystywać do celów militarnych.
Więzienie wojskowe na wyspie wybudowano dopiero w 1886 roku, a w latach I wojny światowej przetrzymywano tam, np. pacyfistów, odmawiających walki.
Natomiast w 1933 roku wyspę zajął Federalny Centralny Zarząd Więziennictwa i wtedy stała się ona terenem rządowym.
Kilka faktów o Alcatraz
Na Alcatraz Island znajduje się nieczynne już więzienie o zaostrzonym rygorze, które działało od 1934 roku do 1963 roku.
Zostało ono zamknięte z powodu wysokich kosztów utrzymania oraz błędów konstrukcyjnych, które miały ułatwiać ucieczki.
Na wyspę pierwszy transport skazańców przypłynął 11 sierpnia 1934 roku.
W transporcie tym znalazło się 137 więźniów, których przetransportowano tu z innych zakładów karnych, gdzie sprawiali duże trudności, np. z Kansas, Santa Veneita oraz Leavenworth.
Większość z przetransportowanych więźniów było złodziejami albo mordercami.
Byli eskortowani przez 60 więźniów FBI, a na wyspie czekało na nich 155 strażników oraz pierwszy dyrektor placówki, którym był James A. Johnston.
Jednak pracujący tam strażnicy byli tylko wyszkoleni do utrzymywania porządku, a nie resocjalizacji więźniów.
Czy któremuś więźniowi udało się uciec z Alcatraz?
Więzienie to istniało przez 29 lat i oficjalnie nie udało się nikomu z niego uciec, ale było takich, aż 14 prób z udziałem 34 więźniów.
Z tego dwóm więźniom udało się uciec z wyspy, ale zostali oni złapani ponownie, jeden w 1945 roku, a drugi w 1962 roku.
Jednak taka najsłynniejsza próba ucieczki miała miejsce 11 czerwca 1962 roku, gdzie trzech uciekinierów, czyli Frank Morris, a także bracia John oraz Clarence Anglinowie, którym udało się wydostać za mury tego więzienia.
Poszukiwania na ogromną skalę i tak nie pozwoliły na odnalezienie ich żywych albo ich ciał.
Swoją ucieczkę planowali przez 18 miesięcy.
BBC informowało, że kluczowe dla nich znaczenie miały płaszcze przeciwdeszczowe oraz łyżki metalowe.
Z 50 gumowych sztormiaków udało się im skleić ponton oraz zestaw prowizorycznych kamizelek ratunkowych.
Sztormiaki ukradli z magazynów więziennych.
Natomiast łyżki i inne przybory kuchenne pozwoliły im na wydrążenie korytarzy w ścianie.
To właśnie dzięki nim dostali się do kanałów wentylacyjnych, a potem na dach.
Następnie z dachu mieli zsunąć się po rynnach, przedostać się przez dwa kolczaste płoty, a potem zwodować prowizoryczny ponton oraz zbiec z wyspy.
Jednak takimi najbardziej spektakularnymi elementami ich planu były głowy z papieru mâché, a realizmu dodawały im prawdziwe włosy, które wynosili z zakładu więziennego fryzjera.
To właśnie takie kukły, które były ułożone odpowiednio pod kocami, które uśpiły czujność strażników sprawdzających obecność więźniów w celi, a to opóźniło poszukiwania i pościg.
Taka oficjalna wersja głosi, że wszyscy trzej utonęli w Zatoce San Francisco, ale i tak wiele osób wierzy, że dopłynęli do brzegu i żyli w ukryciu.
Podobno niedaleko miejsca, gdzie znaleziono strzępy ich pontonu, były też ślady prowadzące w głąb lądu.
Potem podobno braci Anglinów widziano na pogrzebie ich matki w 1978 roku, czyli 16 lat po ucieczce.
Na uroczystości było wielu agentów FBI, a uciekinierzy mieli się tam pojawić przebrani za kobiety.
Jest również inna legenda, która głosi, że do ich domu każdego roku przesyłane są bukiety kwiatów z okazji różnych rodzinnych uroczystości, ale bez żadnego karneciku lub podpisu.
Krążyła również plotka, że wszyscy trzej mieli się pojawić w 50. rocznicę ucieczki w samym Alcatraz.
Filmy o więzieniu w Alcatraz
Na podstawie opowieści różnych ludzi o ucieczkach z Alcatraz sprawiło, że powstało o tym wiele filmów.
Temat więzienia w Alcatraz fascynował wielu filmowców.
„Brutalna siła” z 1947 roku w reżyserii Julesa Dassina opowiada o buncie w Alcatraz, a w roli głównej wystąpił tutaj Burt Lancaster.
Przed rozpoczęciem zdjęć do tego filmu sam reżyser przebywał przez kilka dni w Alcatraz, aby lepiej wczuć się realia tego więzienia.
Natomiast Lancaster w 1962 roku ponownie wystąpił w filmie, którego akcja również toczyła się w Alcatraz.
„Ptasznik z Alcatraz” w reżyserii Johna Frankenheimera opowiadał prawdziwą historię Roberta Strouda. Odsiadywał on karę za zabójstwo, ale wysławił się tym, że odkrył lekarstwa na choroby ptaków.
Wtedy też otrzymał pozwolenie na hodowlę ptaków w celi i napisał dwie książki o chorobach ptaków, a szczególnie kanarków.
Taki najbardziej znany film, którego akcja toczy się w Alcatraz, jest „Zbieg z Alcatraz” z Lee Marvinem w roli głównej.
Inne filmy to: „Twierdza” z 1996 roku z Seanem Connerym oraz Nicholasem Cage’em; „Morderstwo pierwszego stopnia” z 1995 toku z Kevinem Beconem, Christianem Slaterem oraz Garym Oldmanem.
Natomiast „Ucieczka z Alcatraz” z 1979 roku z Clintem Estwoodem opowiada historię ucieczki z Franka Morrisa oraz braci Johna i Clarence’a Anglinów, która miała miejsce w czerwcu 1962 roku.
Słynni więźniowie
W związku z tym, że był to odizolowany oraz skalisty teren od lądu, to przetrzymywano tam najsłynniejszych więźniów w Ameryce, czyli gangsterów oraz morderców epoki prohibicji, a byli to: Georg „Machine Gun” Kelly, Arthur Barker, James Joseph „Whitey” Bulger oraz Alvin Karpis.
Jednak takim najsławniejszym tam więźniem był gangster Al Capone, który handlował nielegalnym alkoholem w czasie prohibicji.
Został skazany na 11 lat więzienia w 1931 roku za oszustwa podatkowe.
W więzieniu Alcatraz, Capone otrzymał numer 85, a dodatkową karą dla niego był codzienny obowiązek czyszczenia latryn.
Został zwolniony po 5 latach odsiadywania kary, ale wtedy nie był już tym samym człowiekiem, gdyż był pogrążony w depresji oraz wyniszczony fizycznie.
„Bitwa o Alcatraz”
2 maja 1946 roku miała miejsce „Bitwa o Alcatraz”, gdyż po nieudanej próbie trzech więźniów pozostali wywołali bunt, który następnie zamienił się w bitwę.
W związku z tymi zamieszkami życie straciło dwóch strażników oraz trzech więźniów.
W ugaszeniu tego buntu pomóc musiały dwa oddziały żołnierzy piechoty morskiej.
Alcatraz jako atrakcja turystyczna
Więzienie zostało zamknięte 21 marca 1963 roku na wniosek prokuratora generalnego Roberta Kennedy’ego, ponieważ koszty jego utrzymania okazały się zbyt wysokie.
Natomiast w 1964 roku na wyspie osiedliła się grupa Indian, która utworzyła tam zamknięte osiedle mieszkalne, które przylegało do więzienia.
Organizacja ta nazywała się United Indianas of All Tribes i planowała wtedy stworzenie na wyspie ośrodka edukacyjnego dla Indian.
Dzisiaj Alcatraz to najsłynniejsza atrakcja turystyczna w okolicach San Francisco.
Bardzo dużą popularnością cieszą się wycieczki nocne, które prezentują opuszczone więzienie w efektownej atmosferze.
